کنترل خشم واضطراب در کودکان

              کنترل خشم و اضطراب در کودکان
خشم یکی از احساسات طبیعی و بنیادین انسان است که در واکنش به چالشها و ناکامیها بروز میکند.

در کودکان، خشم به دلیل ناتوانی در بیان احساسات به شیوههای مناسب، بیشتر از بزرگسالان بروز میکند و گاهی به شکلهای پرخاشگری یا نافرمانی ظاهر میشود.

کنترل خشم در کودکان یکی از مهارتهای اساسی است که از سنین پایین باید به کودکان آموزش داده شود. اگر این مهارتها به درستی آموزش داده نشود، عدم مدیریت خشم میتواند بر رشد روانی و اجتماعی کودکان تأثیر منفی بگذارد و به مشکلاتی چون اضطراب، افسردگی و ناتوانی در برقراری روابط اجتماعی سالم منجر شود
تأثیر خشم بر سلامت روانی کودک در آینده
کودکانی که نمیتوانند خشم خود را بهدرستی مدیریت کنند، با مشکلاتی در آینده مواجه خواهند شد. خشم کنترلنشده میتواند باعث ایجاد مشکلات رفتاری جدی در بزرگسالی شود. برای مثال، ناتوانی در مدیریت خشم ممکن است منجر به اضطراب، افسردگی و حتی اختلالات شخصیت شود. این کودکان در بزرگسالی ممکن است دچار مشکلات روابط عاطفی و اجتماعی شوند و ناتوانی در مدیریت احساساتشان میتواند به تنشها و تعارضات بیشتری منجر گردد
تأثیر خشم بر سلامت روانی خانواده
خشم کودکان نهتنها بر خود آنها، بلکه بر سلامت روانی خانواده نیز تأثیر میگذارد. خشم مداوم کودک ممکن است به ایجاد تنش و استرس در خانواده منجر شود و والدین به دلیل ناتوانی در کنترل رفتارهای کودک احساس بیقدرتی و خستگی کنند. بهعلاوه، تعاملات پرخاشگرانه کودک با اعضای خانواده میتواند باعث کاهش روابط صمیمانه بین والدین و فرزندان شود. در بلندمدت، این موضوع میتواند به کاهش همبستگی خانواده و ایجاد مشکلات عاطفی در دیگر اعضای خانواده منجر گردد
تأثیر خشم کودک بر دیگر فرزندان خانواده
در خانوادههایی که چند فرزند دارند، خشم یک کودک میتواند تأثیر مستقیم بر دیگر فرزندان داشته باشد. برای مثال، کودکی که دچار پرخاشگری میشود، ممکن است برادر یا خواهر خود را دچار ترس یا اضطراب کند. از طرف دیگر، ممکن است دیگر فرزندان خانواده به دلیل این شرایط کمتر به نیازهایشان توجه شود و احساس نادیده گرفته شدن داشته باشند. این عدم توجه میتواند باعث ایجاد حس حسادت، رقابت یا حتی تنشهای بیشتری بین فرزندان شود
تمرینات تنفسی و آرامسازییکی از مؤثرترین راههای کنترل خشم در کودکان، آموزش تکنیکهای تنفسی است. این تکنیکها به کودک کمک میکند تا در لحظه های خشم و استرس، با تمرکز بر نفس کشیدن، احساسات خود را بهتر کنترل کند. برای مثال، زمانی که کودک احساس خشم میکند، والدین میتوانند
او را ترغیب کنند که چشمانش را ببندد، به آرامی از طریق بینی نفس عمیق بکشد و بهآرامی از طریق دهان بیرون دهد. این عمل ساده میتواند تنشهای لحظهای را کاهش دهد و به کودک فرصتی برای کنترل احساسات خود بدهد
مثال: اگر کودک شما در حین انجام تکالیف مدرسه احساس ناکامی و خشم میکند، میتوانید به او آموزش دهید که ابتدا از کار دست بکشد
.و چند نفس عمیق بکشد. سپس بعد از آرام شدن، به تکالیفش بازگردد
بازیهای هدفمند
بازی یکی از ابزارهای قدرتمند برای مدیریت خشم در کودکان است. ,انواع بازی برای کنترل خشم کودکان به آنها کمک میکنند تا انرژی خود را تخلیه کرده و با احساسات خود به شیوهای سالم برخورد کنند. برای مثال، بازیهایی مانند دویدن یا پرتاب توپ میتوانند به کودکان کمک کنند تا انرژیهای اضافی خود را تخلیه کرده و احساس آرامش پیدا کنند
مثال: اگر کودک شما پس از یک روز طولانی در مدرسه خسته و عصبی به خانه بازمیگردد، میتوانید به او پیشنهاد دهید که برای چند دقیقه با توپ در حیاط بازی کند. این فعالیت به او کمک میکند تا انرژی منفیاش را تخلیه کند و به آرامش برسد
مکالمات مؤثر
صحبت کردن درباره احساسات یکی از راههای مهم برای کنترل خشم در کودکان است. کودکان باید یاد بگیرند که احساسات خود را بهجای
نمایش پرخاشگرانه، از طریق کلمات بیان کنند. والدین میتوانند با ایجاد فضایی امن و بدون قضاوت، به کودکان کمک کنند تا درباره آنچه
احساس میکنند صحبت کنند. والدین میتوانند از جملاتی مانند «به نظر میرسد که خیلی ناراحت هستی، میخواهی دربارهاش صحبت کنی؟» استفاده کنند تا کودک را ترغیب کنند به جای بروز خشم، احساسات خود را با کلمات بیان کند مثال: اگر کودکی در مدرسه با همکلاسی خود دچار مشکل شده و به خانه بازگشته است، والدین میتوانند به او بگویند: «میتوانی به من بگویی چه چیزی باعث شد که احساس ناراحتی کنی؟» این مکالمه به کودک کمک میکند تا احساسات خود را به جای خشونت یا انزوا و هم به صورت کلامی بیان کند
ایجاد روتین و قوانین مشخص کودکان بهویژه کودکان بیشفعال به ساختار و پیشبینیپذیری نیاز دارند. ایجاد یک روتین منظم و قوانین مشخص به کودکان کمک میکند
تا احساس امنیت بیشتری داشته باشند و در نتیجه رفتارهای خشمگینانه آنها کاهش یابد. قوانین باید بهوضوح به کودک توضیح داده شوند و پیامدهای نقض این قوانین نیز باید مشخص باشد. این روش به کودکان یاد میدهد که چگونه رفتار خود را در چارچوب قوانین مدیریت کنند و احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشند
مثال: اگر کودکی بهطور مداوم به دلیل بازی با اسباببازیهایش دیر به خواب میرود، والدین میتوانند قانونی تعیین کنند که بعد از ساعتمشخصی دیگر نباید با اسباببازیها بازی کند. اگر کودک این قانون را نقض کند، عواقبی مانند کم شدن زمان بازی روز بعد به او گوشزد شود
برای کنترل خشم در کودکان پیشدبستانی، والدین و مربیان میتوانند از روشهای ساده و مؤثر استفاده کنند که با سطح درک و تواناییهای این کودکان سازگار باشد. در ادامه، چند روش مفید برای کمک به کودکان در کنترل خشم بیان شده است استفاده از بازیهای خلاقانه و تخیلی: بازیها ابزار بسیار مؤثری برای کمک به کودکان پیشدبستانی در بیان احساسات هستند. فعالیتهایی مانند نقاشی، خمیر بازی و استفاده از اسباببازیها میتواند به کودک کمک کند تا احساسات خود را بهجای رفتارهای پرخاشگرانه، از طریق بازی بیان کند. بهعنوان مثال، والدین میتوانند کودک را تشویق کنند که احساسات خشم خود را در نقاشی نشان دهد، یا با خمیر بازیاحساساتش را به شکلی فیزیکی ولی بیخطر تخلیه کند
آموزش تکنیکهای ساده آرامسازی:

اگرچه کودکان پیشدبستانی توانایی کامل در استفاده از تکنیکهای پیچیده آرامسازی ندارند، اما والدین
میتوانند به آنها روشهای سادهای مانند «نفس کشیدن با شمارش» یا «بدمیدن به حبابها» را یاد بدهند. برای مثال، میتوان به کودک آموزش داد که وقتی عصبانی میشود، مانند دمیدن به یک حباب، به آرامی نفس بکشد و سپس بهتدریج آن را بیرون دهد. این روش ساده اما مؤثر میتواند به کاهش تنش و خشم کمک کند
تشویق به ابراز احساسات از طریق کلمات: هرچند کودکان پیشدبستانی هنوز مهارت زبانی کاملی ندارند، اما والدین میتوانند به آنها کمک کنند تا یاد بگیرند که احساسات خود را بهجای رفتارهای فیزیکی، با کلمات ابراز کنند. آموزش جملات سادهای مانند «من ناراحتم» یا «من عصبانیام» به کودک کمک میکند تا احساساتش را بهتر شناسایی و بیان کند
ایجاد محیط امن و پیشبینی پذیر: کودکان پیشدبستانی به محیطهایی نیاز دارند که در آنها احساس امنیت و پیشبینی پذیری کنند. داشتن روتین روزانه منظم، به کودکان کمک میکند تا با آرامش بیشتری با تغییرات و موقعیتهای چالش برانگیز مواجه شوند. برای مثال، زمانی که کودک میداند بعد از بازی باید غذا بخورد و سپس به خواب برود، کمتر دچار اضطراب و خشم میشود، چراکه او از قبل به این روال عادت کرده است
بازیهای حرکتی برای تخلیه انرژی: کودکان پیشدبستانی معمولاً انرژی زیادی دارند و اگر نتوانند این انرژی را به شکل سالمی تخلیه کنند، ممکن است به شکل خشم و پرخاشگری بروز یابد. بازیهای حرکتی مانند دویدن، جستوخیز کردن یا بازی با توپ میتواند به کودکان کمک کند تا انرژی خود را به شکل مثبت تخلیه کنند و در نتیجه خشم کمتری تجربه کنند اهمیت بازی در تخلیه هیجانات کودکبازی کیسهبوکس برای کنترل خشم بچه ها
یک کیسه بوکس، دارت یا هر چیز دیگری که فکر میکنید میتواند خشم فرزندتان را خالی کند تهیه کنید. از او بخواهید هر بار احساس عصبانیت میکند به سراغ این وسیله برود و خشمش را روی آن خالی کند. حتی میتوانید از وسایلی مانند بازیهای خانهسازی استفاده کنید و به او اجازه بدهید زمانی که عصبانی میشود همه آن را به هم بریزد. این کار تا حد زیادی به تخلیه هیجانات کودک کمک میکند. با این حال طبق تحقیقات جدید هر چه بازیهایی که در آنها خشونت وجود دارد کمتر باشد، پرخاشگری کودک کمتر خواهد بود
خمیربازی
استفاده از خمیرهای بازی، ماسه، شن یا حتی گل میتواند تا حد زیادی به آرامش کودک کمک کند. تحقیقات روانشناسان نشان میدهد که
این بازیها باعث تخلیه اضطراب و سایر هیجانات منفی کودک میشوند. اما استفاده از این بازیها علاوه بر کنترل خشم مزیتهای دیگری هم دارد. وقتی کودک بتواند با این بازیها شکلهای مختلفی تولید کند بهتدریج قدرت خلاقیت او نیز افزایش پیدا میکند
بازی و اجرای نمایش برای کنترل خشم بچه ها
نمایشها یکی از بهترین بازیهایی هستند که میتوانید با کودکتان انجام دهید. از طریق نمایش بچهها در جایگاههای مختلف قرار میگیرند از نمایش و به خوبی میتوانند احساسات هر نقش را درک کنند.

به همین خاطر اگر به دنبال بازی برای کنترل خشم کودک هستید حتما
استفاده کنید. میتوانید کودک را در جایگاه فرد پرخاشگر قرار دهید و سپس مراحل کنترل خشم را به او آموزش دهید. بهعلاوه میتوانید او را در جایگاه کسی که با او بدرفتاری شده قرار بدهید تا بتواند احساسات دیگران را هم درک کند
قصهخوانی سعی کنید داستانهایی با موضوع خشم برای کودک تعریف کنید و سپس راجع به داستان با یکدیگر صحبت کنید. برای مثال از کودک بپرسید اگر بهجای شخصیت اول داستان بود چه احساسی داشت یا چه کاری انجام میداد؟ کودکان با این روش یاد میگیرند که راههایی به جز پرخاش را هم دنبال کنند. بهعلاوه شما هم میتوانید متوجه استدلالها و افکار فرزندتان بشوید